Askerden firar ettiği için 28 yıl önce vatandaşlıktan çıkarılan ve Göç İdaresi’nin verdiği “Vatansız Belgesi” ile mülteci haklarına bile sahip olamayan Diyarbakırlı Ahmet Önder’in hayatı film oldu.
İçişleri Bakanlığı tarafından askerden firar ettiği gerekçesiyle 1994 yılında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarılan ve Diyarbakır İl Göç İdaresi tarafından verilen “Vatansız” belgesiyle yaşayan 56 yaşındaki Ahmet Önder’in hayatı film oldu. Yönetmenliğini Fuat Bulut’un yaptığı “Qet – Hiç” isimli kısa filme, Avrupa Birliği Sivil Düşün ile Diyarbakır’daki sivil toplum örgütleri destek verdi.
DİYARBAKIR’DA ÖZEL GALA YAPILDI
15 dakikalık belgesel film için Diyarbakır’da özel gala yapıldı. Sur’da bir otelde gerçekleşen tanıtım galasına, HDP Milletvekili Garo Paylan, görevden uzaklaştırılan Bismil Belediyesi Eş Başkanı Orhan Ayaz ve Gülşen Özer, Diyarbakır OSB Başkanı Mustafa Fidan, Diyarbakır Ticaret Borsası Başkanı Engin Yeşil, GÜNTİAD Başkanı Mehmet Dalkıran, GÜNSİAD Başkanı Şahismail Bedirhanoğlu, Amedspor 2. Başkanı Cahit Akın, DİSİAD Onursal Başkanı ve DTSO Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Raif Türk, çok sayıda iş insanı ve gazeteci katıldı.
“AHMET ÖNDER’İN ÇIĞLIĞINA SES KATMAK İSTEDİK”
Açılış konuşmasını yapan yönetmen Fuat Bulut, filmi bir sosyal sorumluluk projesi olarak gördüğünü ifade ederek, “Qet-Hiç ismini verdiğimiz filmde Diyarbakır’da doğmuş, Diyarbakır’da büyümüş, Diyarbakır’da evlenmiş, bu memlekette evlatları doğmuş bir babanın trajik hikayesi var” dedi.
“Arzumuz, bu film ile Ahmet Önder’in 28 yıllık mücadelesine bir katkı sunmak, duyulmayan çığlığına bir ses katmaktır” diyen Bulut, filmin yapım aşamasında duyarlılık gösteren Sivil Toplum Örgütlerine ve Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı’na teşekkür etti.
ÖNDER: BANA ÖZGÜRLÜĞÜMÜ GERİ VERSİNLER
Film gösterimin ardından konuşan Ahmet Önder, 1986 yılında henüz 20 yaşındayken askere gittiğini, hamile eşinin ortada kalması nedeniyle 6 günlük asker iken birliğinden firar ettiğini söyledi.
O tarihten sonra kimliğinin elinden alındığını ifade eden Önder, “Hiçbir işe giremiyorum, hiçbir sosyal güvencem yok ve hiçbir haktan yararlanamıyorum. Bir oğlum cezaevinde görüşüne dahi gidemiyorum. Varlığım, yokluğum belli değil. Allah rızası için benim sorunuma bir çare bulunsun. Kimliği istiyorum, özgürlüğümü istiyorum” dedi.
QET-FİLMİ 19 ÜLKEDE YARIŞIYOR
12-15 Ekim tarihlerinde yapılacak Uluslararası Diyarbakır Kısa Film Festivali’nde finalist olan film, aynı zamanda finalist olduğu 12. Berlin Kürt Film Festivali’nde 13-19 Ekim’de gösterilecek. Filmin yapımcısı olan Şerife Deniz Bulut, Qet-Hiç filmi için 19 ülkede 19 ayrı festivalde yarıştığı bilgisini verdi.
CİHAN AYDIN: HUKUK TARİHİNDE BİR İLK
Filmde görüşleri yer alan Diyarbakır Barosu eski Başkanı Cihan Aydın, Ahmet Önder’in başvurusu üzerine hukuki süreci takip etmek üzere bir avukat görevlendirdiklerini ifade ederek, şunları söyledi:
“Meselenin detaylarını öğrendikten sonra 30 yılda Ahmet Önder’in çok ağır travma yaşadığını öğrendik. Hukuksal süreç devam ediyor. Ahmet Önder’in neden vatandaşlıktan çıkarıldığı sorusunun cevabını 23 yıllık bir hukukçu olarak bulamadım. Daha önceki mahkeme içtihatlarına baktığımda vatandaşlığından çıkarılmasını gerektirecek bir suç yok ortada. Süreç askerlikten firar etmesiyle başlıyor. Firar, kanuna göre vatandaşlıktan çıkarılma sebebi değil. Türkiye’de binlerce insan hakkında yoklama kaçağı, bakaya, firar suçlarından işlem yapılıyor.”
Önder’in vatandaşlıktan çıkarılma nedeninin bir cevabı olmadığını anlatan Aydın, bu durum için “Bir keyfiliği işaret ediyor. Bunun bir örneği yok” dedi.
Hukuksal sürecin doğru işlemediği, vatandaşlıktan çıkarılma kararının yasal olarak temellendirilmediğini belirten Aydın, “Yasaya göre çünkü Türkiye’nin Vatandaşlık Kanunu, kişilerin hangi durumlarda vatandaşlıktan çıkarılacağını tek tek saymış durumda ve bu suçların tamamı ya devlet güvenliği aleyhine işlenen suçlar ya da TCK’da tarif edildiği üzere anayasal suçlar olarak tek tek yazılmış. Oysa Ahmet Önder’in hüküm giydiği suçların tamamı TCK’da bu kapsama girmeyen, yani devlet güvenliği aleyhine veya anayasal düzene karşı işlenmiş suçlar değil. Eğer gerçekten yasa Ahmet Önder’e uygulandığı şekliyle uygulanırsa Türkiye’de her yıl binlerce kişinin vatandaşlıktan çıkarılması lazım” diye konuştu.
İHD ŞUBE BAŞKANI: ORTADA BİR YURTAŞLIK MESELESİ VAR
Filmde görüşlerine yer verilen İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şube Başkanı Abdullah Zeytun da Ahmet Önder’in yardım için derneğe başvuru yaptığını belirterek, “Ahmet Önder’in hikayesi kısa bir Türkiye hikayesidir. Yaşanan ihlaller, kimlik meselesini aşan sosyal bir olgu. Bir yurttaş olarak yurttaşlığının bu kadar kolay sebeplerle bu kadar keyfi idari makamlarca elinden alınışı müthiş bir yurttaşlık meselesidir” dedi.
